Jak wyciszać dziecięce emocje?

Dzieci czasem wybuchają, histeryzują, płaczą, boją się - „bez powodu”.  Powód jest zawsze, tylko my nie zawsze umiemy go odczytać. A czasem też nie wiemy jak pomóc. Co zrobić, żeby uspokoić zdenerwowaną, przestraszoną lub niespokojną naszą pociechę?

Naucz dziecko nazywać emocje. Staraj się słuchać dziecka z empatią- nie przerywaj, nie komentuj. Pozwól mu się wypowiedzieć Już to ma działanie uspokajające. Są jednak momenty, kiedy taka strategia nie działa. Najczęściej wtedy, kiedy dziecko nie potrafi zidentyfikować emocji, brakuje mu słów, żeby o nich opowiedzieć, a Ty tylko widzisz efekt końcowy, np. płacz, gniew czy rozpacz. Postaraj się, by umiało nazywać to co czuje- gdy o czymś Ci opowiada, zinterpretuj to mówiąc : „Rozumiem, że się bałaś”, „Zdenerwowało cię to” , „ Byłaś zła na kolegę”. W taki sam sposób opowiadaj  o sobie: „ Zezłościłam się, gdy tamten kierowca zajechał mi drogę”, „ Przestraszyłam się, gdy usłyszałam, że boli cię głowa”. Nie bój się mówić o swoich uczuciach, nauczysz wtedy dziecko, że zamiast krzyczeć czy  płakać  może wprost powiedzieć o tym, co czuje.

Zapanuj nad własnymi emocjami. Zachowanie dziecka jest bodźcem, który  często wywołuje w nas trudne i silne emocje. Co możesz zrobić, jeśli sama jesteś zła, zmęczona, sfrustrowana, a Twoje dziecko w tym momencie coś chce na Tobie wymusić, czy histeryzuje? Przede wszystkim, nie szkodź. Unikaj  informowania go, że to co przeżywa jest niewłaściwe („nie wolno się tak złościć”, „natychmiast przestań płakać”, „ nikt się nie boi, tylko ty”) lub zmuszania Twojej córki czy syna, by swoje emocje tłumili  („jak nie przestaniesz się tak złościć, to nie dostaniesz zabawki” ).

Daj sobie prawo do przeżywania emocji . Pokażesz wtedy  dziecku własną akceptację dla uczuć oraz swoją odpowiedzialność za to, co z nimi zrobisz. Powiedz : „Kochanie teraz jestem zła. Potrzebuję chwili, żeby się uspokoić. Za chwilę wrócę do ciebie i porozmawiamy o tym, co ty teraz przeżywasz”.

Zastosuj kilka magicznych zdań.

• „Jak myślisz, co będzie?” - to pytanie można zadać dziecku, które  się boi lub jest zaniepokojone nową sytuacją . Warto dać  mu możliwość powiedzenie, jaka jest jego wizja,  nawet jeśli zasadniczo różni się od realiów i Twojego wyobrażenia. Dziecko ma prawo do własnego spojrzenia i z jakiegoś powodu sytuację widzi inaczej niż Ty. Otrzymasz wskazówki na temat emocji swojej pociechy.
•  „Dasz sobie radę!”- to zdanie, które  powinno być powtarzane dziecku bardzo często. Często dzieci denerwują się, bo nie potrafią czegoś zrobić tak  dobrze  jakby chciały. Zamiast wyręczać je , trzeba pozwolić mu na kolejne próby, jednocześnie motywując i obniżając poziom jego frustracji. 
• „Powiedz, jak mogę ci pomóc?”- to pytanie może być podstawą rozwiązania problemu, gdy widzisz, że Twoje dziecko jest niespokojne, trudno mu opanować zdenerwowanie, a Ty nie wiesz o co chodzi. Gdy spytasz, będziecie mogli razem znaleźć rozwiązanie.
• „Opowiedz mi o tym, co czujesz”- czasem dziecko czegoś się boi, coś je niepokoi. Bywa, że jest to niesprecyzowane i niekonkretne, np. duch, ciemność, potwór. Obroną jest zwykle milczenie. Gdy jednak zaczniemy o tym rozmawiać, gdy dziecko opowie o tym ze szczegółami, jego obawy i niepokoje przestaną być tak dokuczliwe. Narysujcie razem to, czego Twoja pociecha się obawia. A potem przeróbcie rysunek na mniej straszny albo śmieszny. Okaże się, że ma wpływ na to, co jeszcze przed chwilą wydawało mu się straszne.

 

Opracowała: Izabella Kurzejewska, psycholog szkolny kl.0-4